ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤ΄: πρόεδροι, προεστοί ή κοτσαμπάσηδες.

Αναδημοσίευση από:  Η  ΣΤ΄ και ... ψηφιακά

Προεστοί, Δημογέροντες, Κοτζαμπάσηδες

Επειδή οι Τούρκοι δεν είχαν κατάλληλα οργανωμένο κράτος, αναγκάστηκαν να συμμαχήσουν με την τοπική ηγεσία του κάθε χωριού, τους δημογέροντες ή προεστούς (ή κοτζαμπάσηδες όπως τους ονόμαζαν), προκειμένου αυτοί να διατηρούν την τάξη και να μαζεύουν τους φόρους για λογαριασμό του σουλτάνου. Οι κοτζαμπάσηδες κατάγονταν από πλούσιες οικογένειες και με την συλλογή των φόρων γίνονταν ακόμα πιο πλούσιοι.




Παρ' όλο που κάποιοι από αυτούς κυβερνούσαν με δικαιοσύνη και αισθάνονταν πατριώτες, οι περισσότεροι έβλεπαν με περιφρόνηση τον λαό και το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν να διατηρούν την εξουσία και τα πλούτη τους.
Γι' αυτούς τους λόγους δεν συμπαθούσαν τους ξεσηκωμούς των υπόδουλων ραγιάδων, αφού έτσι θα κινδύνευαν τα προνόμιά τους.



Συχνά η συμπεριφορά τους προς τον λαό ήταν σκληρότερη κι από την συμπεριφορά των Τούρκων, οι οποίοι, έτσι κι αλλιώς, ήταν αδύνατον να ελέγχουν από μόνοι τους τα πάντα.



Όταν ένιωθαν να απειλούνται, και προκειμένου να διασφαλίζουν την εξουσία τους, δεν δίσταζαν να συμμαχήσουν άλλοτε με τους αρματολούς και άλλοτε με τους Τούρκους.

Η κατακραυγή εναντίον τους ήταν έντονη, όχι μόνο από τους Έλληνες αλλά και από τους ξένους περιηγητές στην Ελλάδα.

Ο Καποδίστριας έλεγε πως ήταν « Τούρκοι φέροντες χριστιανικά ονόματα ». Ο Κουντουριώτης τούς αποκαλούσε τουρκοπροεστούς, ο λαός τουρκοκοτζαμπάσηδες.



Τις αντιλήψεις του λαού για τους κοτζαμπάσηδες τις βρίσκουμε και στα δημοτικά τραγούδια:

"Ένα κοράκι ξέβγαινε, μέσα από τον Άδη
Σύρει και εις τα νύχια του ανθρώπινο κεφάλι
Κι’ ώρας ώρας το ρώταγε, κι’ ώρας ώρας του λέει:
Κεφάλι κακοκέφαλο, κακού καιρού γραμμένο
Τι έκαμες στα νιάτα σου κι’ είσαι κριματισμένο;
Μην ήσουν πρώτος στο χωριό και μοίραζες τα χρέη;
Έριχνες πλούσιους εκατό και στους φτωχούς διακόσια
Και μια χήρα με παιδιά τους ρίχνεις πεντακόσια."

ΤΡΑΓΟΥΔΙ: "Μια φορά κι έναν καιρό"
Μουσική: Χρήστος Λεοντής
Τραγούδι: Μανώλης Μητσιάς
(Από την θεατρική παράσταση του 1975: "Προστάτες", του Μήτσου Ευθυμιάδη)